Mụn nang và cách điều trị phòng tránh sẹo rỗ

1- Nhận dạng mụn nang

Mụn nang được coi là một biến thể nặng của mụn trứng cá. Loại mụn này thường có kích thước lớn, chứa nhiều dịch và chất bã, thường gây sưng tấy và đau nhức khi chạm vào. Trong một số trường hợp, nếu viêm nhiễm nặng, có thể gây sưng, nóng, đỏ và đau.

Mụn nang viêm có kích thước to, gây sưng tấy và đau nhức nếu không được điều trị kịp thời. Loại mụn này thường xuất hiện ở vị trí có nhiều tuyến bã như mặt, cổ, vai, lưng và có thể xảy ra ở bất kỳ ai. Nếu không có giải pháp điều trị thích hợp, mụn nang có thể làm tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn và có nguy cơ lan sang các vùng da khác. Đây cũng là loại mụn nguy hiểm có thể gây ra nhiều biến chứng như áp xe, nhiễm trùng máu và tăng nguy cơ sẹo rỗ (lõm).

Mụn nang viêm có thể gây stress cho nhiều người, tạo ra tâm lý lo lắng, buồn bã và ảnh hưởng đến cả sức khỏe tinh thần và thể chất của người bị mụn.

2- Nguyên nhân trị mụn nang không hiệu quả và di chứng

Mụn nang viêm được hình thành do quá trình viêm nhiễm, trong đó vi khuẩn C.Acnes, bã nhờn, bụi bẩn và tế bào chết tích tụ trong lỗ chân lông, gây ra phản ứng viêm.

Việc không điều trị mụn nang viêm kịp thời có thể làm mụn trở nên khó trị và dễ để lại sẹo. Đồng thời, một số yếu tố sau đây được xem là nguyên nhân làm mụn nang viêm trở nên nặng hơn, tái phát liên tục và khó điều trị. Điều này cũng tăng nguy cơ để lại sẹo xấu, cộng thêm chi phí và thời gian để điều trị sẹo rỗ.

• Điều trị mụn nang viêm chậm trễ: Không điều trị mụn kịp thời khiến mụn nhẹ trở nên viêm nhiễm nặng hơn, hình thành một khối sưng viêm lớn dưới da. Điều này dẫn đến tỷ lệ sẹo và thâm do mụn nang viêm tăng lên.
• Điều trị không đúng phương pháp: Sử dụng quá nhiều sản phẩm trị mụn không rõ nguồn gốc, chứa các thành phần gây kích ứng, mua và sử dụng sản phẩm không tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ... có thể làm da bị kích ứng và mụn trở nên nặng hơn.
• Việc nặn mụn hoặc chọc mụn bằng vật kim loại: Điều này có thể làm mụn vỡ và gây tổn thương, tăng nguy cơ để lại sẹo và thâm mụn kéo dài. Nếu không đảm bảo vệ sinh, các dụng cụ nặn, chọc mụn nang viêm có thể gây nhiễm trùng máu.
• Thiếu kiên nhẫn trong điều trị: Thiếu kiên nhẫn với phương pháp điều trị được chỉ định, vội vàng thay đổi và chuyển sang các phương pháp trị mụn khác khi chưa thấy hiệu quả, ngắt quãng hoặc bỏ cuộc giữa chừng... làm cho việc điều trị mụn nang viêm trở nên khó khăn, kéo dài thời gian và tốn kém.
• Các yếu tố khác ảnh hưởng đến tình trạng mụn: Yếu tố di truyền, rối loạn hormone, chăm sóc da không đúng cách, chế độ dinh dưỡng không khoa học, vệ sinh vật dụng cá nhân không đúng, điều trị không đúng nguyên nhân... tạo điều kiện cho mụn nang phát triển nhanh chóng, vi khuẩn lây lan và viêm trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến sẹo.

Lưu ý của bác sĩ: Để thành công trong việc điều trị mụn, cần hiểu rõ nguyên nhân mụn và theo dõi chặt chẽ. Từ đó, có thể đưa ra các biện pháp can thiệp và xử lý đúng cho từng trường hợp cụ thể, để điều trị mụn nang viêm hiệu quả và tránh nguy cơ tái phát.

3- Vì sao mụn nang dễ để lại sẹo rỗ

Mụn nang viêm, khác với các loại mụn khác, có thể phát triển độc lập và trong một số trường hợp, có thể chứa từ 2 đến 3 nhân mụn trong một tổn thương. Nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách, nguy cơ để lại sẹo rỗ (lõm) là rất cao.

Mụn viêm gây tổn thương cho cấu trúc da và dễ gây sẹo. Khi quá trình viêm diễn ra và trở nên nặng hơn, cơ thể phản ứng bằng cách tạo ra một màng bảo vệ quanh vùng tổn thương và viêm nhiễm. Điều này gây tổn thương và phá vỡ mô liên kết của da tại vùng đó, làm hỏng tế bào sợi trong da.

Các mô bị hỏng và thoái hóa không thể phục hồi hoặc thay thế, dẫn đến hình thành các vết lõm trên bề mặt da, hay được gọi là sẹo rỗ (lõm).

Hình dạng, độ sâu và kích thước của sẹo phụ thuộc vào vết thương mụn viêm trước đó. Độ lõm hoặc sâu của sẹo sẽ tùy thuộc vào mức độ viêm và tổn thương của mụn nang, cách chăm sóc da, phương pháp điều trị và cả yếu tố di truyền riêng biệt của mỗi người. Đây là lý do tại sao các bác sĩ da liễu khuyến nghị điều trị mụn nang viêm càng sớm càng tốt.

Lời khuyên của bác sĩ là khi bị mụn trứng cá, dù là nhẹ hay nặng và phức tạp, bạn nên đến cơ sở y tế đáng tin cậy để được kiểm tra và tư vấn điều trị mụn càng sớm càng tốt. Điều này sẽ giúp tránh mụn nang viêm nặng, bảo vệ làn da khỏi tổn thương và nguy cơ gây thâm và sẹo rỗ, làm mất đi tính thẩm mỹ của da.

➤  Xem thêm bài viết: MỤN VIÊM: Nguyên nhân và cách trị mụn viêm hiệu quả

4- Lợi ích khi điều trị mụn nang sớm

• Sớm hết mụn và hiệu quả hơn: Điều trị mụn sớm giúp kiểm soát mụn dễ dàng hơn và hạn chế quá trình viêm, cung cấp phác đồ điều trị đơn giản và thấy hiệu quả nhanh chóng.
• Tránh biến chứng: Bằng cách điều trị mụn sớm và kịp thời, bạn có thể tránh được một số biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng máu, áp xe,...
• Tránh/ ít để lại sẹo rỗ nặng: Điều trị mụn sớm là cách đơn giản nhất để tránh mụn nang viêm trở nên nặng hơn và gây tổn thương sâu trên da, giúp tránh nguy cơ để lại thâm và sẹo sau mụn.
• Tiết kiệm chi phí trị mụn: Bằng cách điều trị mụn nang viêm sớm, bạn có thể tiết kiệm được chi phí điều trị và tránh chi phí khắc phục và chữa trị sẹo do mụn nang viêm gây ra.

Lời khuyên từ bác sĩ: Nếu bạn đã hiểu rõ lợi ích của việc điều trị mụn nang viêm sớm, hãy đến thăm bác sĩ da liễu ngay. Bác sĩ sẽ phân loại mức độ mụn, xác định nguyên nhân và đánh giá tình trạng của bạn để có chỉ định điều trị phù hợp.

➤  Xem thêm bài viết: Tiết lộ 5 cách trị mụn viêm mủ hiệu quả 

5- Cách trị mụn nang ít để lại sẹo

Mụn nang là một dạng mụn nguy hiểm và khó điều trị hoàn toàn nếu không áp dụng đúng phương pháp. Tuy nhiên, nếu bạn tuân thủ phác đồ điều trị mụn nang viêm đúng cách, nó có thể mang lại những lợi ích sau:

• Giảm nguy cơ lây lan mụn: Điều trị mụn nang viêm đúng cách giúp giảm nguy cơ mụn lây lan sang các vùng da khác.
• Hạn chế mụn tái phát: Phác đồ điều trị hiệu quả giúp kiểm soát sự phát triển của mụn mới và hạn chế sự tái phát.
• Giảm thâm và hạn chế sẹo: Điều trị mụn nang viêm đúng cách giúp giảm thiểu tình trạng thâm và giảm nguy cơ để lại sẹo sau khi mụn đã được điều trị.

Để đạt hiệu quả điều trị mụn nang viêm, cần kết hợp các yếu tố sau:

Điều trị mụn nan theo thuốc của bác sĩ da liễu

Sử dụng thuốc thoa theo chỉ định của bác sĩ da liễu: Thuốc thoa có tác dụng giảm nhân mụn, tiêu diệt vi khuẩn C.acnes và giúp nhân mụn trồi lên và bị loại bỏ. Tuy thuốc thoa có nhiều ưu điểm như tiện lợi và tiết kiệm, nhưng cũng có hạn chế vì chỉ tác động bên ngoài da. Do đó, thường kết hợp với thuốc uống để tăng cường hiệu quả điều trị.

Việc áp dụng phác đồ điều trị đúng cách và theo hướng dẫn của bác sĩ da liễu là rất quan trọng để đạt được kết quả tốt nhất trong điều trị mụn nang viêm. Để điều trị mụn nang viêm, bác sĩ da liễu có thể phối hợp sử dụng thuốc uống để tăng cường hiệu quả điều trị, đặc biệt trong trường hợp mụn nang viêm nghiêm trọng hoặc không đạt hiệu quả với thuốc bôi trị mụn. Các loại thuốc uống sau đây có thể được sử dụng:

• Thuốc kháng sinh: Các loại kháng sinh có tác dụng ức chế phản ứng viêm, tiêu diệt vi khuẩn C. acnes, và hạn chế sự lây lan và viêm nhiễm. Bác sĩ sẽ chỉ định và kê đơn thuốc phù hợp tùy thuộc vào mức độ và đối tượng của mụn nang viêm.
• Nhóm vitamin A (retinol): Retinol giúp điều chỉnh tình trạng tăng tiết bã nhờn, thúc đẩy quá trình bong lớp sừng và tạo điều kiện cho các thuốc khác thẩm thấu sâu vào da. Tuy nhiên, việc sử dụng retinol cần được giám sát và chỉ định điều trị bởi bác sĩ.
• Nhóm thuốc nội tiết (hormone): Các loại thuốc hormone giúp điều chỉnh tăng tiết bã nhờn, làm giảm tắc nghẽn lỗ chân lông và ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây mụn. Chúng thường được sử dụng trong trường hợp mụn nang viêm do rối loạn nội tiết tố theo chỉ định điều trị của bác sĩ.

Lưu ý quan trọng:

• Việc sử dụng thuốc điều trị mụn nang viêm cần được chỉ định và hướng dẫn sử dụng bởi bác sĩ để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
• Người bị mụn nang viêm không nên tự ý mua và sử dụng thuốc trị mụn, vì việc sử dụng không đúng tình trạng và liều lượng có thể gây kháng kháng sinh, kéo dài thời gian điều trị và gây tốn kém về tiền bạc.

Để điều trị mụn nang viêm và hạn chế sẹo rỗ

Bác sĩ da liễu sẽ kết hợp sử dụng các phương pháp chăm sóc da y khoa và các thiết bị năng lượng ánh sáng hiện đại, nhằm tăng cường hiệu quả điều trị. Dưới đây là các phương pháp được sử dụng:

• Đắp mặt nạ làm dịu và giảm sưng viêm: Sử dụng các loại mặt nạ đặc trị chứa thành phần hỗ trợ trị mụn nang viêm như kháng khuẩn và kháng viêm, giúp làm sạch sâu các lỗ chân lông, giảm sưng, kháng viêm, làm dịu và làm thông thoáng bề mặt da.
• Ánh sáng sinh học: Kỹ thuật này giúp tiêu diệt vi khuẩn trên bề mặt da và trong các nang lông, giảm hoạt động của tuyến nhờn và giảm viêm.
• Công nghệ IPL: Ánh sáng Intense Pulsed Light (IPL) được sử dụng phổ biến trong điều trị mụn viêm, nhờ khả năng tiêu diệt vi khuẩn C. acnes trên da, giảm bã nhờn và viêm. Đồng thời, nó cũng ngăn ngừa sự hình thành sẹo nhỏ, cải thiện kết cấu da và thu nhỏ lỗ chân lông.
• Tiểu phẫu/dẫn lưu: Trong trường hợp mụn nang viêm nghiêm trọng và kích thước lớn hơn 5cm, bác sĩ có thể thực hiện một số thủ thuật như tiêm, dẫn lưu hoặc rạch để đẩy mủ ra ngoài.

Ưu điểm của phương pháp này là thời gian thực hiện nhanh chóng và tiện lợi, đồng thời giúp hạn chế tác dụng phụ của việc sử dụng thuốc uống và thuốc bôi đặc trị mụn trong thời gian dài.

Tuy nhiên, không phải trường hợp mụn nang viêm đều giống nhau, vì vậy, để được tư vấn và lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu, qua việc thăm khám và tư vấn.

➤  Xem thêm bài viết: Bảng giá dịch vụ trị mụn

Để chăm sóc da mụn nang viêm đúng cách tại nhà và hạn chế tình trạng sẹo

Bác sĩ da liễu khuyến khích thực hiện các lưu ý sau:

• Lựa chọn sản phẩm phù hợp: Chọn những sản phẩm chăm sóc da phù hợp với loại da và tình trạng mụn nang viêm. Duy trì quy trình chăm sóc da hàng ngày bao gồm tẩy trang, rửa mặt, thoa kem đặc trị và bảo vệ da bằng cách dưỡng ẩm và sử dụng kem chống nắng.
• Tránh tự sờ tay lên mặt và nặn mụn: Tự sờ tay lên mặt và nặn mụn nang viêm có thể gây tổn thương da và tăng nguy cơ sẹo rỗ. Vì vậy, hạn chế việc này để bảo vệ da.
• Hạn chế các yếu tố gây bít tắc lỗ chân lông: Tránh trang điểm quá nhiều hoặc sử dụng nhiều sản phẩm trên da cùng một lúc. Hạn chế tóc tiếp xúc với da mặt và đổ mồ hôi nhiều trên da để tránh tình trạng bít tắc lỗ chân lông.
• Vệ sinh vật dụng cá nhân: Đảm bảo vệ sinh thường xuyên cho các vật dụng cá nhân như chăn, drap, gối, nệm, khẩu trang và điện thoại. Điều này giúp hạn chế tiếp xúc với vi khuẩn gây viêm và mụn.
• Hạn chế ăn thực phẩm gây kích thích: Hạn chế tiêu thụ thực phẩm có chỉ số đường huyết cao, đồ cay nóng, dầu mỡ và đồ uống chứa caffeine. Điều này giúp giảm nguy cơ tăng tiết bã nhờn và viêm da.
• Thực hiện các thói quen lành mạnh: Đảm bảo có đủ giấc ngủ và ngủ đúng giờ, hạn chế căng thẳng và stress, và tập thể dục nhẹ nhàng để duy trì sức khỏe da.
• Kiên trì theo hướng dẫn của bác sĩ: Tuân thủ hướng dẫn và khuyến nghị điều trị của bác sĩ da liễu, không ngắt quãng hoặc bỏ cuộc giữa chừng. Kiên nhẫn và kiên trì sẽ giúp đạt được kết quả tốt hơn trong việc điều trị mụn nang viêm.
• Sử dụng sản phẩm trị sẹo: Sau khi đã điều trị hết mụn, có thể sử dụng các sản phẩm như kem trị sẹo thâm hoặc trị sẹo rỗ. Tuy nhiên, trước khi sử dụng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu để chọn lựa sản phẩm phù hợp với làn da.

Việc chủ động chăm sóc da mụn nang viêm đúng cách tại nhà và tuân thủ các lưu ý trên sẽ giúp hạn chế tình trạng sẹo và đạt được kết quả tốt trong quá trình trị mụn.

➤  Xem thêm bài viết: Điều trị sẹo rỗ bằng phương pháp 5IN1